Iedereen kent wel een persoon die áltijd zijn of haar gelijk moet halen. Bijvoorbeeld je baas die weet dat ‘ie zelf fout zit, maar jou alsnog de les leest. Of je vriendin, die maar blijft doorgaan terwijl het overduidelijk is dat ze met haar zwakke argumenten zichzelf alleen maar voor gek zet.
Betweters. Heethoofden. Therapeut Karyl McBride heeft echter een andere naam voor ze: kwetsbaar.
“Mensen die altijd de neiging hebben om hun gelijk te halen, hebben kwetsbare ego’s,” zegt ze. Als ze het gevoel krijgen dat hun eigenwaarde is het geding is, willen ze zichzelf groter of slimmer maken dan dat ze zijn, dus geven ze anderen de schuld. Het is een bepaalde manier om met onzekerheid om te gaan, legt ze uit.
Maar dit bekent niet dat je voorzichtig met zulke ego’s om moet gaan. Neem deze tips ter harte, en pak de betweters in je leven eindelijk op de juiste manier aan.
1. Blijf rustig
Zelfs als het gaat om je beste vriend die je door en door kent, is het uitdagen van diegene het slechtste wat je kunt doen. Door terug te vechten voelt de persoon in kwestie zich nog meer bedreigd. Hierdoor zal 'ie z'n hielen nog meer in de grond zetten, wat tot gevolg heeft dat het einde van het gesprek ver te zoeken is. Probeer in plaats daarvan te zorgen dat hij zijn eigen argumenten reflecteert.
Bijvoorbeeld, stel je voor dat je manager jou de schuld geeft van het mislukken van een project, terwijl je juist zijn instructies hebt opgevolgd. Vraag dan rustig wat je anders had kunnen doen, zodat je dezelfde fout in de toekomst kunt vermijden, zegt McBride.
Die ene vraag zorgt ervoor dat hij zich gaat realiseren dat jij eigenlijk alleen maar zijn instructies hebt opgevolgd. Hij mag vervolgens uitleggen hoe zijn instructies tot deze mislukking hebben kunnen leiden.
Wendy Behary, oprichter en directeur van the Cognitive Therapy Center of New Jersey en auteur van Disarming the Narcissist, suggereert om het volgende te zeggen, “Ik weet dat ik veel van je kan leren, dus ik hoop dat je mij op weg kunt helpen.”
Hiermee geef je hem niet alleen een flinke egoboost, maar heb je ook voor later het bewijs in handen dat hij achter je plan stond. Mocht het dan weer op een mislukking uitlopen, zijn jullie samen verantwoordelijk.
2. Vraag om respect
Als de betweter gewoon een vriend is, kun je ervoor kiezen om niet meer met hem om te gaan. Het is een ander verhaal als het je vriendin of vrouw is. Je kunt niet de rest van je leven het gevecht aangaan, zegt Behary. Je moet op een of andere manier hier samen uitkomen.
Het is geen goed idee om vol gas in de tegenaanval te gaan. Wacht tot de volgende dag, als jullie beiden rustig zijn, om het conflict te bespreken. Leg haar dan uit dat je het geen probleem vindt om je ongelijk toe te geven als je ook daadwerkelijk ongelijk hebt, zegt Behary. Maar leg ook uit dat je het vermoeiend vindt om continue sorry te zeggen, om zo de lieve vrede te bewaren.
Houd in je achterhoofd, dat haar gedrag niet uit wraak ontstaat, maar voortkomt uit onzekerheid. Verzeker haar van je liefde, en leg uit dat je dit graag samen wil aanpakken. Eindig het gesprek door haar te laten weten dat je haar respecteert, en dat je graag de schuld op je neemt als je die hebt, zegt ze.
3. Dump hem
Als het om een vriend gaan, kun je er ook voor kiezen om niet meer met hem op te gaan. Samuel Lopez De Victoria, psychotherapeut, legt uit dat je best selectief kunt zijn. Als je weet welke activiteiten ervoor zorgen dat hij zich als een heethoofd gedraagt – zoals een pubquiz – ga dan samen iets doen wat niet dat gedrag in hem naar bovenhaalt.
En als hij alle uitjes verpest met zijn irritante gedrag: Is het tijd om hem te dumpen, zegt De Victoria. Je bent tenslotte vrienden, omdat je met elkaar kunt chillen. Niet om opgefokt te raken van elkaar.
Ben je zelf de betweter?
Heb je het idee dat jij degene bent die altijd zijn gelijk moet halen? Zo kom je erachter: Probeer je te herinneren wanneer de laatste keer was dat je sorry zei. Als je je dat niet kunt herinneren, moeten er al belletjes gaan rinkelen, zegt McBride.
Behandel dit als een serieus probleem. Mensen die niet hun ongelijk kunnen toegeven, lopen de kans om vriendschappen en banen te verliezen, zegt ze.
De neiging om altijd je gelijk te halen is lastig uit je systeem te halen, zegt Behary. Het zal zwaar zijn om je ervan los te maken, en het zal ook niet van de een op de andere dag weg zijn. In feite, je kunt hier zeker voor naar een therapeut gaan. Zo kom je er ook achter waar die urgentie vandaan komt en kun je direct het probleem aanpakken.
Zelf kun je alvast beginnen om te proberen de volgende keer dat je het oneens bent met iemand, jezelf af te vragen waarom je zo graag je gelijk wilt halen. Als het antwoord is dat je niet de schuld wilt krijgen of jezelf op te hemelen, dan weet je dat je het onderwerp moet afronden om een conflict te vermijden.
Wat je ook kunt doen is zeggen, “Ik ben het niet met je eens, maar ik begrijp je punt.” En verander dan het onderwerp. Zo geef je niet direct je ongelijk toe, maar eindig je wel het gesprek zonder scheve ogen.
