7 bizarre dingen die je nog niet wist over niezen
Wist je dat sex een niesbui kan veroorzaken?
© Getty Images
Wanneer (zon)licht een niesbui bij je triggert, leid je aan een syndroom dat ‘achooisme’ heet. (Dit is een acronym van (schrijf je even mee?) Autosomal Dominant Compelling Helio-Ophthalmic Outburst.) Zo’n 10 tot 35 procent van de bevolking heft hier last van, maar omdat het niet echt kwaad kan is het syndroom nog niet echt goed onderzocht. Daarom kunnen wetenschappers nog steeds niet met zekerheid zeggen waarom zonlicht een nies bij je teweeg brengt. Sommige onderzoekers geloven dat het een ‘kortsluiting’ in het parasympathetische zenuwstelsel is, anderen denken dat het een overblijfsel is van de evolutie.
2. En sex kan ook een trigger zijn
Yep, een niesbui na de sex gebeurt vaker dan je denkt. Onderzoekers weten niet precies waarom het gebeurt, maar wederom wordt hierbij ook gedacht dat het iets te maken heeft met het parasympathetische zenuwstelsel. Dit regelt de hartslag, spijsvertering en de weefsels en vloeistoffen die te maken hebben met opwinding.
3. Een nies kan heel snel zijn
In 1960 ontdekte Harvard bioloog William Firth Wells dat een nies ongeveer 100 meter per seconden aflegt – dat staat gelijk aan 360 kilometer per uur! De snelheid die Wells berekende is inmiddels achterhaald: een nies is krachtig, maar zo krachtig nou ook weer niet. Zo ontdekten de mannen van MythBusters bijvoorbeeld dat een nies ‘maar’ met 56 kilometer per uur door de lucht vliegt.
4. Je kunt niet niezen in je slaap
Wanneer je ligt, zwellen de membranen in je neus op. Hierdoor wordt je neus gevoeliger voor rondvliegende stofdeeltjes. Toch kan je niet niezen, aangezien de spieren tijdens je REM-slaap volledig ‘verlamd’ zijn, op de oogspieren na. Ook de spieren die aanspannen op het moment dat je zou niezen, zijn uitgeschakeld.
Tijdens een hele lichte slaap zou je in principe wel kunnen niezen, maar de kans dat dit gebeurt is heel klein.
5. Je kunt je ogen onmogelijk open houden tijdens een nies
Soms voelt het bijna alsof je ogen uit je kassen vliegen tijdens een nies, maar dit is niet waarom we onze ogen sluiten. Dit komt gewoon omdat het een reflex is. De zenuwen in je neus staan in verbinding met de zenuwen in je ogen, waardoor je knippert op het moment dat je niest.
6. Je hart slaat er niet een slag van over…
… Maar het gaat wel trager kloppen. Denk eens na over het eerste wat je doet wanneer je je neus voelt jeuken: je neemt een grote, diepe hap adem en houd die in.
Deze adem maakt de spieren in je borst strakker en vergroot de druk in je longen. Dit onderdrukt de bloedtoevoer richting je hart, waardoor je bloeddruk even zakt en je hart sneller gaat kloppen. Wanneer die lucht in één keer ontsnapt tijdens een nies, stijgt je bloeddruk snel en zakt je hartslag. Dit kan aanvoelen alsof je hart een slag heeft overgeslagen, maar in feite gebeurt dit dus niet.
7. Je moet je handen voor je mond doen
Je moeder heeft gelijk: je moet je hand voor je mond doen wanneer je niest.
Onderzoekers van MIT ontdekten namelijk dat de bacteriën die vrijkomen bij een nies langer in de lucht blijven hangen dan we dachten. Deze bacteriën verspreiden zich snel en dwarrelen daarna neer op de nietsvermoedende personen die zich op dat moment bij je in de kamer bevinden. Dus. Hand voor je mond.