3 signalen die wijzen op een mogelijke burn-out
Een groeiend probleem.
© Getty Images - Jetta Productions Inc
Werk is niet altijd even leuk, behalve dan als je matrastester bent. Verder heeft iedereen wel eens een vervelende meeting of een presentatie waar je tegenop ziet; vermoeiend. Toch valt deze vorm van vermoeidheid in 't niet bij een burn-out.
Een burn-out, je hoort het vaak, maar wat is het eigenlijk? Volgens de World Health Organization (WHO) valt een burn-out te herkennen aan de volgende drie symptomen: (extreme) vermoeidheid, (extreem) cynisch en inefficiënt en onzeker gedrag.
Volgens de WHO ontstaat een burn-out veelal als gevolg van chronische stress op werk, waar niet goed mee gedeald wordt. 'Burn-outs zijn niet nieuw, maar wel in opmars,' aldus psycholoog, en burn-out expert, Michael Leiter. 'Bij veel banen worden meer en meer taken samengevoegd. Samen met de groeiende administratieve lasten, maakt dat de kans op een burn-out groter is dan vroeger,' aldus professor Leiter.
1.Vermoeid of burn-out
Je voelt je moe, maar écht moe. De hele tijd. Als je dit gevoel vooral voelt in de aanloop naar een werkdag, kan er sprake zijn van een burn-out. Leiter: 'Een laag energiepeil is niet dé indicator van een burn-out. Je kan ook gewoon moe zijn van 't vele werk, of vanwege een andere oorzaak. Wel is het een van de indicatoren, in combinatie met de andere twee.'
2. Cynisch
Zo nu en dan een beetje klagen over werk is geen misdaad. Iedereen doet 't weleens. Sterker nog, het zou raar zijn als je soms niet even iets te klagen hebt over je baan. 'Maar als cynisme een vast onderdeel wordt van je persoonlijkheid en je geen motivatie meer voelt om te werken, zou het goed kunnen dat er sprake is van een burn-out,' aldus Leiter.
3. Inefficiënt en onzeker
Een derde indicator van een burn-out is inefficiëntie of het onvermogen om je werk effectief af te ronden. In plaats van jezelf zeker te voelen, en in staat om je werk af te maken, voel je je ontmoedigd en onzeker.
En nu?
Je herkent de symptomen, en dan? Wat kan je doen om een burn-out te voorkomen, of te behandelen? Leiter: 'Je hoeft niet in z'n geheel aan alle drie de symptomen te voldoen om er zeker van te zijn dat je een burn-out hebt. Er kan ook in mindere mate sprake zijn van een van de symptomen, of je zit misschien nog in een vroegere fase.'
Soms is je baan opzeggen de beste oplossing om van een burn-out af te komen. Dit is natuurlijk wel een grote beslissing wat veel onzekerheid mee kan brengen, en je leven kan ontwrichten. Om dit te voorkomen kan je eerst proberen om je huidige baan aangenamer te maken. Welke aspecten vind je leuk? Welke vind je minder leuk? Probeer meer te focussen op de leukere kanten, dan de minder leuke. Leiter: 'Je hebt vaak meer speelruimte dan je denkt.'
Slaap is heilig
Hecht daarnaast veel waarde aan je slaap. 'Uitputting kan zichzelf verergeren,' zegt Leiter. 'Slaap is het meest directe deel van je persoonlijke leven dat van invloed is op een burn-out. Vermoeidheid maakt je werk moeilijker, waardoor je je ontmoedigd en overweldigd voelt. Als je goed uitgerust bent, ben je meer opgewonden en heb je meer vertrouwen in het uitvoeren van taken.'
Probeer je soms ook los te maken van je werk. 'Maak regelmatig tijd vrij voor relaties en activiteiten die je leuk vindt en die niets met je werk te maken hebben. Nog beter als de activiteiten goed zijn voor je gezondheid, zoals sporten in de buitenlucht,' adviseert Leiter.
Professionele hulp
Als je de bovenstaande tactieken tevergeefs hebt geprobeerd, is het misschien tijd om een langere pauze van je werk te nemen, van baan te veranderen of te praten met een professional in de geestelijke gezondheidszorg. 'Het is moeilijk om er alleen uit te klimmen,' zegt Leiter. 'Lijd niet in stilte. Neem de leiding over je gezondheid en vraag om hulp.'
Herken je de symptomen bij jezelf? Doe dan een burn-out test, en kijk of je wellicht professionele hulp nodig hebt.