Waarom hardlopen ook goed is voor je mentale conditie

Hardlopen is een sport die om vele redenen goed voor je is. De lichamelijke voordelen liggen voor de hand, maar heb je wel eens stilgestaan bij wat hardlopen voor je mentale gezondheid kan betekenen? Niet alleen wanneer je met mentale problemen rondloopt, maar iedereen kan dingen leren van het hardlopen en hier zijn voordeel uithalen.

Iemand die dit als geen ander weet, is Klaas Boomsma. Hij is schrijver en hardlooptrainer bij Vondelgym. Klaas heeft een verslavingsverleden, maar mede dankzij het lopen is hij nu 6 jaar clean. Volgens Klaas hebben veel mensen last van een hoofd dat voortdurend doordraait, en hardlopen zet dat allemaal een beetje stil. Hij gelooft dat we geboren zijn om te rennen, dat hardlopen helend is en dat er voor iedereen een ideale soort van lopen is.

In Nederland kampen bijna twee miljoen mensen met een psychische stoornis zoals angststoornissen, depressies en burn-outs. Ook wanneer jij niet bij deze twee miljoen mensen hoort, heb je vast weleens last van stress of somberheid. Dat is heel normaal, iedereen kent die gevoelens. Toch wil je graag lekker in je vel zitten. Makkelijker dingen aanpakken en je zekerder voelen in het dagelijks leven kun je leren door te rennen, aldus Boomsma.

Fysiek en mentaal
Volgens hem zijn er meerdere fysieke en mentale voordelen die kenmerkend zijn voor deze activiteit: “Hardlopen is een extra goede sport om te beoefenen als je met eventuele mentale problemen kampt,” zegt hij. “Dat heeft te maken met het feit dat je het buiten doet, dat je op een heel eenvoudig niveau kunt instappen en dat het niet heel ingewikkeld is om te doen.”

Voor Klaas is het lopen bijna meditatief. “Het is een sport die, als je het een tijdje doet, je best wel lang kunt doen. Je kunt echt anderhalf uur lang rennen, daar zit een soort meditatieve kwaliteit in, merk ik zelf. Lang buiten zijn, je lichaam en vooral je hoofd de tijd geven om tot rust te komen, om even helemaal niks te denken. Wanneer je heel gestrest bent, duurt het altijd even voordat je uit die stressmodus bent, heb ik het idee. Als je dan even lange tijd met iets anders bezig bent, zoals hardlopen, kom je makkelijker uit die modus,” zegt hij.

Opdelen in stukjes
Niet alleen mentaal, maar ook in je dagelijks leven, werk of relatie kan het hardlopen je verder helpen. Klaas vertelt wat voor hem belangrijke lessen zijn geweest: “Wat ik echt van het lopen heb geleerd, is om dingen in kleine stukjes op te delen. Ik neem even een marathon als voorbeeld. Als je begint aan een marathon moet je nooit denken ik ga 42 kilometer lopen, maar dan denk je altijd eerst maar eens vijf kilometer, eerst maar eens beginnen met lopen. Als ik ergens in het dagelijks leven heel erg tegenop zie, of ik moet bijvoorbeeld een artikel schrijven en ik vind het heel ingewikkeld dan helpt het me ook, die benadering. Oké, eerst maar eens achter de laptop, laptop openklappen, beginnen. De eerste zin hoeft niet perfect te zijn, net zoals de eerste 5 kilometer niet perfect hoeft te zijn.”

Hardlopen leert je in zien dat je gewoon die eerste stappen moet zetten, en dan wel weer ziet hoe ver je komt. Dat geldt voor veel dingen in het leven. Niet te veel nadenken over het eindresultaat, maar focussen op de eerste stappen. Gewoon beginnen, uiteindelijk kom je er wel.

Doelen stellen
Een andere les vanuit het lopen die Klaas vaak toepast in zijn leven is het gericht werken naar een doel toe. Hij legt uit hoe dat zit: “Iets wat ik beter kan door het lopen, is ergens naartoe werken. Dat is voor mij, in het geval van het lopen, een marathon. Dat is het doel waar ik vervolgens gericht naartoe ga werken. Voor jezelf een doel stellen en daar naartoe werken, kende ik natuurlijk ook al wel voor het lopen. Alleen hoe vaker je iets doet, hoe beter je er in wordt. Hoe vaker ik toe train naar een hardloopwedstrijd of evenement, hoe beter die manier van werken mij afgaat. In het dagelijks leven gewoon een doel stellen en daarnaartoe werken gaat me goed af doordat ik tijdens het lopen al veel geoefend heb.”

Voor mensen die moeite hebben met doelen stellen en ze daadwerkelijk behalen, kan hardlopen goed helpen. Op deze manier leer je om een realistisch doel te stellen en welke stappen je moet zetten om ze te behalen. Door het hardlopen neemt je succesbeleving toe, wat je vertrouwen kan opleveren, en waardoor je andere doelen (buiten het sporten om) ook kunt bereiken.

Je kunt meer dan je denkt
Er is nog een zeer waardevolle les die je door hardlopen kunt leren: je kunt veel meer dan je denkt. Klaas legt uit: “Ik zie dat zo vaak tijdens hardlooptrainingen. Bijvoorbeeld een intervaltraining, dat je echt bij de derde denkt: dit ga ik nooit volhouden. En dat het dan toch lukt. Ook tijdens de laatste vijf kilometer van een halve marathon, of de laatste tien van een hele, zie je dit. Je kunt je echt niet voorstellen dat je het gaat redden, maar je blijft stap voor stap lopen en voor je het weet sta je bij de finish. Je ondervindt aan den lijve dat dingen die je jezelf vertelt dat onmogelijk zijn, toch kunnen.”

Probeer het zelf
Als je al hardloopt, zul je deze dingen ongetwijfeld herkennen. Anders zul je toch echt eens een poging moeten wagen. “Iedereen zou hardlopen eigenlijk wel een kans moeten geven,” zegt Boomsma. “Voor iedereen is wel een soort hardlopen, bijvoorbeeld: een collega trainer die doet aan powerliften, heeft geen zin om tien kilometer te lopen en dat zou ik hem ook niet aanraden. Wat hij kan doen, is een intervaltraining. Daarnaast kan hij af en toe een stukje, maximaal 4 km, op een rustig tempo lopen. Dat zou voor hem goed werken. Ik geloof dat de mens geboren is om te rennen, we were born to run. Het kan natuurlijk zijn dat je een verschrikkelijke blessure hebt waardoor het niet lukt, maar dan zou ik lekker gaan fietsen bijvoorbeeld. Het langdurig buiten een sport beoefenen, met iets verhoogde hartslag, is echt voor iedereen heilzaam.”

Als je hardlopen in het begin niet leuk vindt, spreek dan met jezelf een tijdsblok af waarin je het gaat proberen. Denk niet te veel na, maar ga gewoon, er zijn altijd wel smoesjes te bedenken om niet te gaan. Probeer het eens acht weken, drie keer per week en oordeel dan nog een keer.

Nog een laatste tip van Klaas voor mensen die het lopen willen proberen: “Waar veel mensen op stukgaan of afknappen, is dat ze te hard beginnen, te ver willen gaan en daardoor hardlopen met pijn en afzien associëren. Als je leert om rustig op te bouwen, doe je jezelf een groot plezier en zul je het ook steeds leuker gaan vinden. Dat is eigenlijk het geheim van de sport.”

Volg je Men's Health al op Facebook en Instagram?