Zo word je een geliefde stiefvader, in plaats van een vijand

Het komt vaak genoeg voor dat je een vrouw ontmoet die al één of meer koters heeft. Je kunt dan natuurlijk heel hard wegrennen – want gedoe – maar als dit de vrouw van je dromen is, laat je je kansen op ultiem geluk vanzelfsprekend niet klappen op het feit dat zij zich reeds heeft voortgeplant. Een goede band opbouwen met de kinderen van je partner is niet iets dat vanzelfsprekend gaat. Stiefvader zijn is bij tijd en wijle lastig, maar wij loodsen je er doorheen: met deze do’s en don'ts kom je al een heel eind.

Zo word je een geliefde stiefvader, in plaats van een vijand

Neem de tijd

Vrijwel elk samengesteld gezin is gebouwd op verdriet. Dat klinkt dramatisch, maar we bekijken het nu heel even vanuit het oogpunt van de kinderen. Hun ouders zijn immers gescheiden of – gelukkig stukken zeldzamer – een ouder is gestorven.

Probeer niets te forceren, en probeer haar kinderen al helemaal niet het idee te geven dat je hun vader probeert te vervangen. En juist keihard je best doen om te laten zien hoe leuk je bent werkt overigens ook niet echt lekker: als jij in deze eerste fase 24/7 de toffe peer gaat uithangen, een nieuwe PlayStation voor junior koopt en zijn 5-jarige zusje tot halftwaalf laat opblijven omdat ze daar zin in had, creëer je verwachtingen die je misschien niet kunt waarmaken. Geef kinderen de ruimte, en de situatie tijd.

Bekritiseer haar kinderen nooit

Nou ja, niet in haar gezicht. Als je je hart wilt luchten over haar onhandelbare kroost, doe je dat maar in de kroeg tegen je beste vriend. Want technisch gezien mag die navelstreng dan wel doorgeknipt zijn, gevoelsmatig blijft ’ie heel tot moeders in haar kist ligt. Tegen een moeder zeggen dat haar kind een verwend nest met een grote bek is, voelt voor haar alsof je haar nog bonzende hart uit haar borstkas rukt.

In plaats van te zeggen dat haar kind met niemand rekening houdt en ondankbaar is, kun je beter specifiek gedrag dat jou stoort benoemen. Dat hij overal troep laat slingeren en nooit doet wat hij belooft, bijvoorbeeld. Dat is minder moeilijk voor de moeder om te horen dan iets wat voelt als een aanval op de persoonlijkheid van haar kind.

Praat, praat, praat

Alle deskundigen zijn het erover eens: je moet met elkaar praten om dat hele stiefvader-verhaal te kunnen laten slagen. Het is ontzettend belangrijk om gezamenlijke regels te bedenken, want ongetwijfeld doen jouw vriendin en haar kinderen veel dingen anders dan jij gewend bent, en misschien ben jij het wel helemaal niet eens met een aantal van haar opvoedkeuzes. Compromissen sluiten is daarom de sleutel. Overleg op welke manier de dingen voor jullie allebei goed voelen en acceptabel zijn.

Val nooit de biologische vader af

Jij hebt het vaak genoeg met je vriendin over hem gehad, dus jij weet wat voor fluim deze meneer is, maar dat ga je nooit, never ever, tegen je stiefkinderen zeggen. Papa is de beste, ook al loopt hij 3 maanden achter met de kinderalimentatie en is hij standaard 3 kwartier te laat met het ophalen van zijn DNA. Als jij hun echte vader bekritiseert, doe je ze daarmee pijn en zal er een loyaliteitsconflict ontstaan. Jij bent de volwassene, dus stijg boven jezelf uit en houd snedig commentaar voor je.

Wacht even met opvoeden

Diverse onderzoeken tonen aan dat jij pas op eigen houtje straf kunt geven als er een grote mate van vertrouwen, zorg en liefde is tussen jou en je stiefkinderen. Met jonge kinderen kan dat zomaar een paar jaar duren; met oudere kinderen kom je misschien wel helemaal nooit op dat niveau. (Word je nu acuut depressief van dat laatste gegeven, dan moet je maar zo denken: grotere kinderen gaan sneller het huis uit. Elk nadeel heb z’n voordeel.)

Verwacht niet meteen dat je liefde voelt

Het vraagt voor alle partijen tijd om te wennen aan de nieuwe situatie en elkaar te leren kennen. Vaak ga je na verloop van tijd je stiefkinderen wel wat leuker vinden, mocht dat in eerste instantie niet het geval zijn geweest. Beseffen dat niemand van je verwacht dat je ogenblikkelijk van de kroost van je partner houdt, haalt de druk van de ketel. En het zorgt ervoor dat je je er niet schuldig over voelt.

Neem de toorn van je stiefkinderen niet te persoonlijk

Onbegrijpelijk. Je straft je stiefkinderen niet, telt zwijgend tot 10 als je voor de zoveelste keer je nek breekt over hun speelgoed, helpt met huiswerk, gaat op de kermis 12 keer achter elkaar in dat suffe tjoeketjoek-treintje terwijl je veel liever in dat snelle ding dat over de kop gaat, en nóg slaan ze met deuren en gillen: ‘Jij bent m’n vader niet!’ Ja, dat is rot, en ongelooflijk frustrerend. Je doet immers ontzettend je best en wilt een goede band met de kinderen van je partner. Maar probeer het niet te persoonlijk op te vatten als ze naar tegen je doen.

Ooit gehoord van het zondebokmechanisme? Psychologen stellen dat dit principe in zowel grote als kleine (het gezin) groepen voorkomt en het betekent dat één persoon de Sjaak is: om spanning af te voeren, worden alle frustraties op hem geprojecteerd. Grote kans dat jij dat bent. Dus ‘dingen niet persoonlijk nemen’ is sowieso een gouden opvoedregel. 5 minuten later doen ze doorgaans weer normaal.

Volg je Men's Health al op Facebook en Instagram?