Jesse (23) raakte overtraind: ‘Ik moet opnieuw leren sporten’
Hij werd fitter dan ooit, totdat iets niet meer klopte.
© Getty Images - South_agency
Nu de sportscholen weer open zijn zou je niets liever doen dan al je verloren tijd inhalen. De spiermassa moet er weer aan, en de overtollige kilo’s vet eraf. Maar loop vooral niet te hard van stapel, want zelfs enthousiasme kan zich tegen je keren wanneer je balans niet klopt. Jesse (23) raakte in al zijn ijzer-ijver overtraind en kampt al maanden met chronische vermoeidheid, terwijl hij niets liever zou willen dan de gym in. ‘Je raakt in een negatieve spiraal’, waarschuwt hij.
De gevaren van overtraining
Jesse kende alle hoeken van de sportschool en kon de tafel van schijf dromen na jaren krachttraining. Twee jaar geleden koos hij voor een overstap naar CrossFit om zichzelf op een nieuw niveau uit te dagen. De complexe oefeningen, het benodigde uithoudingsvermogen en de slopende WOD’s (Workout Of the Day) moesten zijn fysiek onverslaanbaar maken.
‘Ik wilde ook nog wat droger worden, daar was CrossFit perfect voor vanwege het atletische aspect’, vertelt Jesse over zijn lichamelijke ambities. Hij ging niet naar een gespecialiseerde CrossFit-box, maar bleef trouw aan zijn vaste gym. ‘Dus begon ik met zelfgemaakte WOD’s die ik afwerkte in de sportschool, in de daarvoor bestemde CrossFit-area.’
Om zijn lijf droger te maken at Jesse structureel minder, terwijl hij zijn zelfgemaakte workouts verslond. Hij werd fitter dan ooit, tot er opeens iets niet meer klopte. ‘Ik herstelde heel traag van mijn workouts, soms duurde het 4-5 dagen voordat mijn spierpijn een keer over was. Na normale trainingen, geen gekkigheid’. Gevuld met de drang om door te gaan deed hij slechts kleine aanpassingen.
Chronische vermoeidheid
Toen zijn gesteldheid niet veranderde besloot hij de dokter te bellen. ‘Toen bleek het dat ik chronisch vermoeid was. Voordat ik het doorhad, was het al te laat om er nog iets aan te doen,’ spreekt hij met spijt in zijn stem. Door een oplopend calorisch tekort en intensieve inspanning was zijn lichaam al wekenlang niet in staat optimaal te herstellen. De opstapelende schade was niet meer om te keren met een weekje rust.
Deze valkuil ligt vaak op de loer voor gedreven droogtrainers, die zonder de nodige kennis aan de gang gaan. Ze eten stukken minder, maar sporten daartegenover juist veel meer sporten. Juist wanneer het lichaam behoefte heeft aan voedingsstoffen. Een rustdag is misschien als de spruitjes naast je kip: je neemt het omdat ’t moet, maar onderschat daarbij de waarde ervan niet.
Fitheid: wat betekent het voor twintigers
Verplichte rust
Met zijn ervaring was Jesse allesbehalve onwetend. Toch pakte het verkeerd uit. ‘De combinatie van het intensifiëren van de sport, structureel weinig eten en 't tekort aan begeleiding heeft me de das omgedaan,’ weet hij nu. Wat volgde was een hoop verplichte rustdagen en áls hij dan kan trainen, dan was de intensiteit verre als vanouds.
‘Ik moet opnieuw leren sporten’, vertelt Jesse. ‘Wanneer ik wakker werd, was ik direct doodop. Na mijn ontbijt wilde ik het liefst weer mijn bed in.’ Symptomen die doen denken aan de fitnessversie van een burn-out, al benadrukt Jesse dat het niet hetzelfde is. Bij een reguliere burn-out is het zaak om terug naar je kern te gaan en doen wat je leuk vindt, maar Jesse kan niet doen wat hij leuk vindt: sporten.
Gecontroleerd trainen
‘Je raakt in een neerwaartse spiraal. Ik kan niet doen wat ik het liefst doe en denk alleen maar: hoe lang duurt dit nog?’ Inmiddels krabbelt Jesse weer langzaam op. In twee maanden tijd verlengde hij zijn workouts van 20 naar 30 minuten. Voor zijn gevoel een enorme progressie. Toch ligt het gevaar van zijn enthousiasme op de loer: ‘Ik moet continue mijn hartslag in de gaten houden en zorgen dat mijn training niet teveel van mijn lichaam vraagt, anders ben ik terug bij af.’
Jesse raadt de lezer en mede-sporter dan ook aan zuinig op zichzelf te zijn en expertise in te schakelen als je veel van jezelf vraagt. ‘Ik dacht ook dat ik wel wist wat ik kon, dat overtraining mij niet zou overkomen.’ En dan is het tijd voor Jesse om te genieten van zijn chestday, iets korter dan normaal. ‘Na 10 push-ups ben ik toch kapot,’ lacht hij voorzichtig.