Pleidooi voor een belasting op suikerrijke frisdrank

Wat heeft geen verzadigend effect, zit bomvol suikers en is spotgoedkoop? Juist, frisdrank. En toch kunnen we er niet vanaf blijven. Sterker nog, onder jongeren ligt het frisdrankgebruik bizar hoog. Tijd voor een afschrikkende maatregel? Voedselpoliticoloog Herman Lelieveldt vindt van wel: hij pleit voor een frisdranktaks.

Is het dan echt zo slecht gesteld met ons frisdrankgebruik? Lelieveldt: 'In de leeftijdscategorie 12-18 wordt gemiddeld 600 ml frisdrank per dag gedronken, maar liefst 30 procent van hun energiebehoefte. En het gaat hier om een gemiddelde. Oftewel, voor elk jongere die geen frisdrank drinkt, drinkt een andere jongere nóg meer.'

Succesformule

Maar waarom alleen frisdrank, en niet koek, of snoep of andere dikmakers? 'Frisdrank is een van de producten die geen enkele voedingswaarde heeft. En dat terwijl de calorieën uit frisdrank een groot deel van de energie-inname uitmaakt bij de jeugd,' aldus Lelieveldt. 'Daarnaast is frisdrank een makkelijker verhaal, dan andere voedingsproducten die nogal variëren.'

En hoe zou zo'n taks -lees: belastingverhoging op frisdrank- er dan uitzien? Lelieveldt: 'In Engeland hebben ze al zo'n taks. Daar zit er op frisdranken die meer dan 5 gram suiker (per 100 ml) bevatten meer belasting. Hierdoor worden suikerrijke frisdranken duurder en minder aantrekkelijk om aan te schaffen. Als ze onder de 5 gram gaan zitten, blijft de prijs intact, maar wordt er wel minder suiker geconsumeerd. Door de frisdranktaks is er een flinke afname in de hoeveelheid suikerinname waargenomen, een succes dus.'

Verantwoordelijkheid

Zo'n taks is natuurlijk hartstikke handig, maar niet de enige oplossing om overgewicht te bestrijden. Hoe zit het bijvoorbeeld met de eigen verantwoordelijkheid? 'Politiek gaat om verantwoordelijk. Iedere speler probeert de verantwoordelijkheid af te schuiven. 'Ieder pondje gaat door 't mondje' zal de industrie zeggen om aan te geven dat je zelf verantwoordelijk bent, of ze leggen de verantwoordelijkheid bij ouders. De ouders wijzen op hun beurt naar de overheid, en die wijst weer naar de industrie,' aldus Lelieveldt.

'Feit is dat we leven in een obesogene omgeving. Voedsel is overal. Mensen kunnen die hoeveelheid zoete verleidingen niet weerstaan. Het appelleert aan ons oerinstinct om energie op te slaan, suiker dus. En dan is energierijk voedsel vaak ook nog goedkoper dan fruit of groente. We kunnen daarom wel een duwtje in de goede richting gebruiken middels een frisdranktaks.'

Interessant gegeven: de fruitsapjes, melk en alcoholvrije biertjes (die boordevol suiker zitten) blijven nog buiten schot in Engeland. Alleen toegevoegde suikers worden belast. Toch zou een frisdranktaks een mooie eerste stap zijn in de richting van een gezonde samenleving. Helaas is deze nog niet gezet. Tot die tijd, kraanwater is ook hartstikke verfrissend.

Meer lezen over de frisdranktaks? Lees dan hier de artikelen van Lelieveldt bij Follow the Money.