Moeite om een tegengeluid te laten horen? Deze tips helpen je er vanaf
Nee is nee.
© Getty Images - skynesher
Misschien herken je jezelf hierin: je zit in een vergadering waar iedereen het met elkaar eens lijkt te zijn. Jij bent het er niet mee eens, maar je spreekt iemand liever niet tegen. Ook anderen laten geen weerwoord klinken. Totdat je na de meeting één-op-één met mensen spreekt. Dan blijkt ineens dat jij niet de enige bent geweest met onuitgesproken bezwaren. Hoe zit dat precies?
‘Het is moeilijk om onenigheid te uiten. Mensen in groepen hebben vaak de neiging om op één lijn te zitten met anderen’, vertelt Frode Heldal, universitair hoofddocent technologiemanagement. ‘Soms wordt dit gevoel zo sterk dat mensen bang zijn om op te vallen.’
Durf het oneens te zijn
Natuurlijk is het goed mogelijk voor een groep om te functioneren waar iedereen het met elkaar “eens” is. Het voortdurend met elkaar oneens zijn is niet nuttig en eindeloos lange discussies kunnen belemmerend werken.
Toch is het wél van belang om bepaalde zaken te kunnen aanvechten waarmee je het oneens bent, vindt Heldal. ‘Groepen die gewend zijn om het openlijk oneens te zijn, gaan over het algemeen beter om met veranderingen dan groepen die zich richten op overeenstemming.’
Constructieve confrontatie
Het is goed mogelijk om deze stilzwijgende houding om te zetten. Hoe? ‘Daag uit en durf uitgedaagd te worden,’ aldus professor Endrje Sjøvold van de afdeling Industriële Economie en Technologiemanagement. Hij noemt dit een constructieve confrontatie. ‘Waar we eigenlijk echt voor trainen als we elkaar uitdagen, is om beter te worden in het accepteren en herkennen van afwijkende opvattingen,’ licht Heldal toe.
Allereerst moet je met de desbetreffende vergadergroep een tijd en plaats bepalen om het met elkaar oneens te zijn – niet handig om daar al te beginnen met onenigheid. Dit kan bijvoorbeeld voor of na de al ingeplande vergadering zit. Passen niet alle trainingspunten in één training? Plan er dan wat meer in.
Tien trainingstips:
- Vraag anderen zich te voegen naar gedrag dat jij graag ziet in een vergadering.
- Als je wordt bekritiseerd: luister en schiet niet meteen in de verdedigingsmodus. Laat zien dat je dankbaar bent voor de kritiek.
- Maak beslissingen en erken iemand anders beslissingen. Dit kun je bijvoorbeeld oefenen door iemand die normaal gesproken weinig praat, de vergadering te laten leiden.
- Wijs iemand aan die advocaat van de duivel gaat spelen. Deze persoon moet beslissingen aanvechten en alternatieve standpunten bedenken.
- Pas routines en gewoonten aan. Probeer eens iets nieuws. Verander de vergaderruimte of haal een buitenstaander binnen. Oefen met het vergroten van nieuwsgierigheid, niet met onzekerheid.
- Durf de expert uit te dagen. Iedereen zou iedereen moeten kunnen uitdagen, ongeacht of hij of zij wel of niet over een kennisgebied bezit.
- Vraag door, vraag naar uitleg en het waarom.
- Oefen het argumenteren voor de mening van anderen. Zo word je beter in staat om je in andermans standpunten in te leven.
- Wees eerlijk en duidelijk. Verbloem niet wat je echt wilt zeggen. Maar wees constructief.
- Stap “bewust” op andermans tenen. Daag anderen uit op vlakken die misschien persoonlijk lijken. Probeer zelf dingen niet persoonlijk op te vatten. De grens is wanneer suggesties niet constructief bijdragen aan het oplossen of uitvoeren van de teamtaak. Spreek onmiddellijk uit als iets onredelijk lijkt en vermijd het ter sprake brengen van oude ergernissen.