Waarom lichaamsbeweging als antidepressivum werkt

Als je naaste familieleden te maken hebben met de verschijnselen van chronische depressie, dan blijkt de kans 50/50 dat je zelf met die ongelukkige aandoening in aanraking komt. Maar dat betekent niet dat het onvermijdelijk is. Het is goed om te beseffen dat je levensstijl ertoe doet. Vooral lichaamsbeweging kan een zegen zijn, blijkt uit nieuw onderzoek. En wat prettig is: er is niet zo heel veel fysieke activiteit nodig om de kans op depressie te verlagen.

Verband tussen sporten en depressie

Onderzoekers doken in de gegevens van bijna 8.000 deelnemers aan de Partners Healthcare Biobank. Dat is een langlopend project waarin genetische en gezondheidsinformatie van deze mensen wordt verzameld. Ze analyseerden de gegevens over een periode van twee jaar, in de hoop een verband te ontdekken tussen de mate van lichamelijke activiteit en diagnoses gerelateerd aan depressie. Ze publiceerden hun bevindingen in het tijdschrift Depression & Anxiety.

Ze bepaalden voor elke deelnemer de genetische risicoscores, en ontdekten dat degenen die een hogere genetische connecties met depressie toonden, meer kans hadden om die ziekte te krijgen.

Meer fysiek actief, minder kans op depressie

Wat ze ook ontdekten, was dat degenen die meer fysiek actief waren, 20 procent minder kans liepen om aan het einde van de periode van twee jaar de diagnose depressie te krijgen. Onder de meest passieve personen binnen de onderzoeksgroep – die ongeveer 30 tot 60 minuten per week sportten – kwam depressie het vaakst voor. Bij degenen die wat actiever waren - gemiddeld drie uur per week, of ongeveer 35 tot 45 minuten per dag – was een aanzienlijke afname van het depressierisico te zien. Naarmate men nog langer actief was, nam dat risico verder af.

Elke vorm van activiteit droeg daaraan bij, zowel die met een hoge, als die met een lage intensiteit. Niet alleen hardlopen werkte positief, ook andere vormen van aerobe oefening, krachttraining, dans, yoga en stretchen droegen hun steentje bij.

Genen zijn geen lotsbestemming

Hoofdonderzoeker Karmel Choi: ‘Onze bevindingen suggereren dat als het gaat om depressie, genen geen lotsbestemming zijn. Het blijkt dat fysieke activiteit het extra risico op toekomstige depressieverschijnselen kan neutraliseren bij personen die genetisch kwetsbaar zijn.’ Ook claimt Choi dat lichaamsbeweging voor mensen zonder genetische link beschermend zou kunnen zijn om het risico op depressies te verminderen.

De voordelen van fysiek actief zijn

Over de verklaring waarom lichaamsbeweging zo effectief is, zei Choi dat eerder onderzoek suggereert dat fysieke activiteit een aantal relevante voordelen oplevert. Zo vermindert het ontstekingsreacties, verhoogt het positieve hormonen als endorfine en dopamine, en verbetert het de slaap.

Ze wijst erop dat fysieke activiteit geen wondermiddel voor de geestelijke gezondheid is. De resultaten zijn individueel en kunnen variëren. Als je een hoog risico op depressie hebt of tekenen van de aandoening ervaart - zoals voortdurend gebrek aan energie, verdriet, woede, angst of slapeloosheid - praat dan altijd met je arts over de behandelopties.