Presteer jij onder je kunnen? Misschien heb je een bore-out

Je werkt op de automatische piloot, vindt geen uitdaging in je werk en eigenlijk is alles veel te makkelijk voor je. Houd je dit te lang vol, dan loop jij tegen een bore-out aan. De tegenhanger van een burn-out. In plaats van te veel stress, ervaar je te weinig stress. Voorzitter van het Nationaal Centrum Preventie Stress en Burn-out (NCPSB) Theo Immers legt uit wat een bore-out is.

Zo ontstaat een bore-out

In tegenstelling tot een burn-out ontstaat een bore-out als je onder je kunnen functioneert. Immers: 'Als je lange tijd niet uitgedaagd wordt, krijg je te weinig stress'. ‘Fijn’, denken mensen misschien. Maar je hebt stress nodig om alert te blijven. Anders loop je met gesloten ogen de weg over. Als alles te makkelijk is, ervaar je te weinig stress en krijg je een bore-out.’

Een bore-out komt voor op de werkvloer, maar ook in je privéleven. Als jij floreert op een dynamisch leven vol activiteiten, maar je partner niet, kun je daar verveeld door raken. Als je privéleven niet genoeg uitdaging biedt, kun je daar dus ook een bore-out oplopen.

Van bore-out naar burn-out

De grootste misvatting over een bore-out is volgens Immers dat je als gevolg hiervan thuis komt te zitten. ‘Dat is niet zo. Je valt wel uit door een burn-out en dat kan een gevolg zijn van de bore-out’, vertelt Immers. Dat werkt zo: als je te lang te weinig stress hebt, slaat de verveling om in stress over het vervelen. Je krijgt stress omdat je geen doelen hebt om naartoe te werken, niet weet waar je uitdaging moet vinden en je geen weg uit verveling ziet.

Als dat te veel wordt, krijg je een burn-out. Immers: ‘Daardoor kun je wel lange tijd thuis komen te zitten. Een bore-out op zich is dus geen direct probleem, maar zodra die omklapt zit je met een burn-out.’

Probleem onder vrouwen

Volgens Immers komt een bore-out eerder voor onder vrouwen. ‘Meer vrouwen hebben een functie onder hun kunnen. Zij doen vaker werk wat te makkelijk is voor hen en waar ze geen uitdaging in vinden.’ Dan zoek je toch wat meer uitdaging, horen wij je denken. Maar we rekken onze grenzen gemakkelijk op.

‘Je moet de noodzaak inzien om uitdaging te zoeken. Maar wat je eerder ziet, is dat mensen het rationaliseren’, legt Immers uit. ‘Je neemt geen andere baan, want dat brengt risico met zich mee, of je wilt genoeg tijd overhouden om voor de kinderen te zorgen. Zo verleg je steeds je grenzen en blijf je in de verveling hangen. Totdat deze dus omslaat.’

Voorkomen is beter dan genezen

Wie een bore-out voorkomt, ondervangt ook het risico op een burn-out. En als je bedenkt dat mensen met een burn-out gemiddeld 226 werkdagen uitvallen, wil je dat natuurlijk voor zijn. Het probleem is dat je een bore-out niet makkelijk herkent. Dat komt dus omdat je steeds de grenzen verlegt. Wanneer je ontdekt dat je last hebt van een bore-out, ben je eigenlijk al aan de late kant, vindt Immers.

‘De enige oplossing tegen een bore-out is uitdaging zoeken en op je niveau werken. Je pakt aan waar de verveling zit’, vertelt Immers. Als jouw werk niet uitdagend genoeg is, heeft het dus geen zin om die uitdaging in je privéleven te zoeken. Pak het probleem bij de bron aan. Dat wil niet zeggen dat meteen het roer om moet en je nieuw werk gaat zoeken. Maar misschien is er een ander takenpakket waar jij meer uitdaging in vindt.

Risico op burn-out

De kans op een bore-out is anno 2021, midden in de coronacrisis, aanzienlijk klein. Immers: ‘De coronapandemie levert op allerlei aspecten onzekerheid en stress op. Daardoor blijven je stresslevels dus hoog, eerder te hoog. De kans op een bore-out is nu niet groot. Een burn-out is een reëler risico voor veel mensen.’

Sterker nog, uit onderzoek van het NCPSB blijkt dat ruim 80% van de jongeren op dit moment tegen een burn-out aan zit. Voor de coronacrisis was dat nog maar 17,3%. Tijd om dit probleem onder de aandacht te brengen, vindt Immers. ‘We roepen het kabinet op tot actie en willen het gesprek aangaan. We moeten ervoor waken dat jongeren na de coronacrisis massaal zijn uitgevallen door een burn-out.’