De documentaire Mi Chiamo Francesco Totti is een ultieme ode aan het voetbal
Francesco Totti: de échte keizer van Rome die kwam, zag en overwon.
© Getty Images - Paolo Bruno
Terwijl Andrea Pirlo door de straten van New York dwaalt, licht zijn telefoon op. Hij wist dat het moment daar was, maar werd toch overmand door emoties bij het zien van de beelden. Het is 28 mei 2017 en Francesco Totti neemt afscheid van AS Roma. ‘Ik verborg de tranen achter mijn zonnebril’, zegt Pirlo, oud-teamgenoot van Totti bij de nationale ploeg van Italië. ‘Laatst zag ik het [afscheid van Totti] weer terug op televisie. En weer moest ik huilen. Het is een enorm emotioneel moment.’
Documentaire Francesco Totti
De tranen van Pirlo, een man die álles heeft meegemaakt in het voetbal en een legendarische status verwierf als stilist op het middenveld van Juventus en AC Milan, onthullen hoe bijzonder de carrière van Francesco Totti is geweest. Voor Totti zelf, voor Roma, voor het land, en voor de sport in het algemeen. De afscheidswedstrijd van de échte keizer van Rome op die meidag in 2017 is cultureel erfgoed van het voetbal. De documentaire Mi Chiamo Francesco Totti, die vorige week in première ging op het International Film Festival Rotterdam, is daar het eeuwige bewijs van.
Mi Chiamo Francesco Totti
De carrière van Francesco Totti kent talloze hoofdstukken, met hoogte- en dieptepunten, rode kaarten en fenomenale doelpunten, verloren titels en unieke kampioenschappen. Maar welk deel van het boek je ook openslaat, AS Roma loopt er als een rode draad doorheen.
Mi Chiamo Francesco Totti is een documentaire van ‘eersten’. De eerste stappen op het voetbalveld van Lodigiani (‘er waren drie clubs van belang in Rome: AS Roma, Lazio en Lodigiani. Nee, er waren er twee. AS Roma en Lodigiani’). De eerste keer op het trainingscomplex van zijn grote liefde (‘we waren Romanisti, er was geen andere keuze’) en zijn eerste ontmoeting met jeugdheld Giuseppe Giannini, op dat moment de onbetwiste leider van ‘I Giallorossi’.
We zien het debuut van Totti: Brescia – AS Roma. Totti voor Rizzitelli. De eerste clash met Lazio. ‘Il Capitano’ verdient een penalty en ziet zijn grote held die pingel missen. ‘Als ik ‘m had mogen nemen, had ik gescoord.’ En het eerste doelpunt. ‘Ik had liever gescoord richting de Curva Sud, daar kwam ik vandaan.’
Maar wie goed kijkt, ziet ook waarom de keizer van Rome met recht zo genoemd mag worden. Net als zijn voorganger Julius Caesar was het Totti die kwam, zag en overwon. Toen Carlos Bianchi zijn pupil in 1997 wilde vervangen door Ajacied Jari Litmanen, bijvoorbeeld. Totti stond al met één voet in de deuropening van Sampdoria maar dankzij een wondergoal van de spits won Roma met 2-1 van Ajax én kon voorzitter Franco Sensi niets anders doen dan de pers te vertellen dat Totti in Rome zou blijven. ‘Jari speelde een goede wedstrijd, maar ik was fenomenaal.’ In Italië is bescheidenheid een zeldzaam fenomeen.
Verraad van Luciano Spalletti
Toen hij in 2016 – naar eigen zeggen – door zijn vriend Luciano Spalletti werd verraden en langzaam het sportcomplex van Roma uit werd gewerkt, brak Totti niet. Spalletti keerde terug als coach op het moment dat Francesco Totti op een leeftijd kwam dat afbouwen helemaal geen slecht idee zou zijn geweest. Voor een voetballer zonder mythische status, dan. ‘Il Capitano’ voelde zich nog topfit en wilde dat graag bewijzen aan de nieuwbakken trainer die hij nog kende uit een eerdere periode bij Roma. Het waren vrienden geworden, zo zag de aanvoerder dat. ‘Maar hij negeerde me compleet’, is hoe Totti er in de docu op terugkijkt. ‘Ik was fit en liet dat zien in trainingen. Maar ik was uit de basis verdwenen.’
Niet veel later mag de Italiaan zelfs niet op de bank plaatsnemen. Alsof Brutus de dolk in de hand nam. Het is Totti’s vrouw Ilary die hem de kracht geeft om tijdens een wedstrijd van zijn ploeg op de tribune plaats te nemen en de spreekkoren richting Spalletti aanwakkert met zijn aanwezigheid. In de spaarzame minuten die hij wél krijgt in het seizoen 2016-2017 zien we Totti in optima forma. Scorend, met de band om de arm.
Ode aan voetbal
De documentaire Mi Chiamo Francesco Totti heeft een weinig verrassende opbouw en geeft een eenzijdig beeld van de perikelen tussen hem en Spalletti. De prachtig geformuleerde uitspraken zijn overduidelijk geen hersenspinsels van de levende legende, die niet bekend staat als het grootste licht. Maar bovenal is dit een ultieme ode aan het voetbal. Want terwijl voor fans de liefde voor het spelletje, voor hun club of voor hun idolen tijdens de pandemie wellicht wat verwaterde, laat deze documentaire zien hoe mooi het eigenlijk is. Om onvoorwaardelijk achter je ploeg te staan, je aanvoerder nooit te laten vallen en hem voor altijd in je hart te sluiten. Dat voorrecht heeft Francesco Totti verdiend door zijn Rome nooit de rug toe te keren. Zelfs niet toen niemand het hem kwalijk zou hebben genomen.
Terwijl de betraande ogen van ‘Er Bimbo de Oro’ richting zijn Curva Sud gaan, weten wij weer waarom we van voetbal houden.
De documentaire Mi Chiamo Francesco Totti is online te zien tijdens het International Film Festival Rotterdam en daarna on demand verkrijgbaar.