Zo ziet de keerzijde van de medaille eruit voor jonge Olympiërs

Welk jongetje of meisje droomt er nou niet van een leven als topsporter? Je doet waar je goed in bent, strijdt voor wat je liefhebt, en je verdient er geld mee. Perfect, toch? Zeker, alleen zijn de offers die gebracht moeten worden immens. Waar 'normale' pubers pas lichtjes de contouren van hun volwassen leven vorm beginnen te geven, moeten jonge atleten al op jonge leeftijd professioneel zijn in hun sport én persoonlijkheid.

En dat is precies waar de vijfdelige docu-serie De beloften over gaat. Op vrijdag 24 juli beginnen in Tokio de Olympische Spelen - een lang gekoesterde wens van de zeven jonge topsporters. Maar weten ze zich te plaatsen?

Beklimming van de Olympus

Want je ontwikkelen als topsporter vergt een ongekende dosis discipline. Al helemaal omdat de Olympische Spelen - de Heilige Graal onder De beloften - slechts één evenement is waar je jarenlang voor traint. En ook op de Spelen gaat het om fracties van seconden waarin je moet vlammen. Slechts één moment waarin alle opofferingen samen moeten komen en zich terugbetalen - het liefst in een Gouden medaille.

Maar dat is helaas voor weinig jonge atleten weggelegd. Waar het aantal profvoetballers nog redelijk groot is, is het aantal kandidaten voor de Olympische Spelen zeer select. De absolute top behalen als atleet is dan ook een strijd vol tegenslagen.

Docuserie: De beloften

In de nieuwe VPRO-docu, De Beloften, zien we wie er naar de Spelen in Tokio gaat, en wie niet. Journalist Renate Verhoofstad 7 potentiële kandidaten voor maar liefst vier jaar lang. Verhoofstad: 'We wilden ontdekken wat er aan zo'n topsportcarrière vooraf gaat. Want er gaat nogal wat talent 'verloren', maar waar gaat het dan mis? Waarom halen sommigen het wel, en anderen het niet?'

Zonder al te veel te verklappen, vertelt Verhoofdstad dat van de zeven atleten zich er drie met zekerheid voor de Spelen hebben geplaatst. Eén atleet is helaas afgevallen en bij overige drie is plaatsing nog onzeker. 'Op papier waren alle talenten die we volgden van de buitencategorie. Om je te plaatsen voor de Spelen is talent een basisvoorwaarde, en doorzettingsvermogen, toewijding en opofferingsgezindheid maken je onderscheidend.'

Omgaan met tegenslag(en)

De discipline maakt de atleten niet minder leuk. Sterker nog, het zijn ook buiten de sport hartstikke leuke jonge mensen. Verhoofstad: 'Ze zijn erg gedisciplineerd en weten wat ze willen: dat éne doel. En daar spelen de ouders ook een rol in, die zijn allemaal heel dienstbaar. Maar je ziet wel een groot verschil hoe zicht dit vertaalt. De ene ouder staat op de voorgrond, terwijl de andere meer op de achtergrond boterhammen smeert en ervoor zorgt dat alles achter de schermen geregeld is, zonder zich er echt mee te bemoeien.'

Als je zo dicht op de atleten zit, bouw je een band op. En leef je mee met grote tegenslagen. Verhoofstad: 'Ik had het vooral te toen met Sanna, de turnster. Ze worstelde met de druk, er was nogal wat aan de hand in de turnwereld, ze kreeg zelfs corona en ze is niet geplaatst voor de Spelen. Des te bewonderenswaardiger vind ik het om te zien hoe een atleet als Sanne omgaat met zo'n teleurstelling. Als topsporter verzet je het vizier, en ga je weer door.'

Rupsje Nooitgenoeg

'En dat is het bindmiddel tussen de atleten,' besluit Verhoofstad. 'Ze delen dezelfde mentaliteit en passie, zonder te weten of je uiteindelijk beloond gaat worden voor al je harde inzet. Niet voor niets adviseren trainers om ook te genieten van het proces, anders eindig je straks als Rupsje Nooitgenoeg. Voor je het weet, is je topsportcarrière ineens voorbij. Zonder prijzen, en zonder genoten te hebben.'

Benieuwd hoe de jonge atleten omgaan met hoge verwachtingen, flinke blessures, zware tegenslagen en sociale verleidingen op de lange weg richting de top van de Olympus? En hoe de afslag van het normale leven vaak al op jonge leeftijd wordt genomen?

Check dan De Beloften bij op NPO 3: donderdag 1 juli, 21.00 uur.