‘Parkourtraining leert je hoe je over allerlei obstakels springt, fysiek en mentaal’
In Gaza Parkour Gym is er eventjes vrijheid en vrede.
Denk aan Gaza en je ziet direct de beelden die je uit het nieuws kent voor je: een gehavende stad verwoest door oorlog en terreur. Met name in het gebied direct aan de Israëlisch-Palestijnse grens is de dreiging permanent voelbaar. Ondanks die voortdurende onzekerheid zijn er mannen en jongens die tussen het puin en de ruïnes van kapotgeschoten gebouwen samenkomen om stunts uit te voeren die spotten met de zwaartekracht. In Gaza Parkour Gym is er even vrijheid en vrede.
Parkourtraining in Gaza
Zo op het eerste gezicht lijkt de Instagram-pagina van Abdullah Al Qassab (24) vrij standaard: vol vrolijke selfies met hier en daar een serieuze foto. Totdat je zijn tags bekijkt. Dan stuit je op foto’s die van een andere planeet lijken te komen – een waar geen zwaartekracht lijkt te bestaan. Alleen de Arabische graffiti op de achtergrond verraadt dat deze foto’s in Gaza zijn genomen – voor wie in staat is het te ontcijferen dan.
Abdullah’s foto’s zijn even magisch als vervreemdend: hij zweeft boven gebouwen in puin en maakt backflips van brokkelige muren met kogelgaten. Op sommige foto’s lijkt hij te vliegen. Maar niets is minder waar: hij oefent louter zijn freerunning parkour.
Vrijheid en het verleggen van grenzen
Freerunning atleten vinden elkaar en hun parkour of PK vaak via YouTube – zo ook Al Qassab en zijn maten. En zo vond Men’s Health Al Qassab weer voor deze reportage. Op het PK Gaza YouTube kanaal, is Al Qassab te zien terwijl hij een spectaculaire backflip maakt vanuit een zwaargehavend gebouw dat op instorten lijkt te staan. Hij herinnert zich de video nog: de opname dateert uit 2014, kort na de laatste oorlog in Gaza. Een groot deel van de stad was verwoest. ‘We trainden in die periode juist vaak tussen de ruïnes van de stad,’ zegt Al Qassab. ‘Zulke plekken zijn bij uitstek geschikt voor parkour, omdat je je tussen het puin heel vrij kunt bewegen.’
Morbide? Misschien. Maar het ging Al Qassab en zijn vrienden niet alleen om het verbeteren van hun skills op ‘nieuw’ terrein: ‘Juist door video’s van onszelf in het puin te uploaden, wilden we aan de wereld laten zien: wij lijden hier in Gaza. Maar door in deze verwoesting aan parkour te doen, zetten we de wanhoop en het verdriet dat we vanbinnen voelen om in een gevoel van vrijheid, en kunnen we ons weer een beetje ‘normaal’ voelen. En inderdaad: veel freerunners voelen tijdens parkour die totale focus en onthechting wanneer ze opgaan in hun sport – het gevoel dat door wetenschappers wordt omschreven als een ‘flow’. Al Qassab brengt het zelf anders onder woorden: ‘Als ik ren, voelt het alsof ik loskom van de grond en vlieg – echt vlieg. Een ongelooflijk en wonderlijk gevoel.’
Al meer dan 15 jaar bestaat zijn leven uit het najagen van precies dát gevoel. Elke ochtend staat hij op, ontbijt hij en gaat trainen. Tijdens de uren dat hij traint, kan hij al zijn gedachten van zich afzetten. Het enige waarop hij focust, is na een sprong landen zonder zijn enkel te verstuiken. Niet dat hij zich nooit verwond heeft – dat is uiteraard inherent aan oefenen op beton. Toen Al Qassab en zijn vriend Ahmed Matar als negenjarige jochies zichzelf de basics van parkour eigen maakten, leerden ze dat vooral the hard way. Ze oefenden destijds op een begraafplaats. Al hun trucs en techniek leerden ze van de oudere jongens en door het kijken van video’s online. Matar: ‘We oefenden onze skills op een begraafplaats omdat we er daar niet steeds door volwassenen van verdacht werden dat we aan het stelen waren als we over een muurtje sprongen en wegrenden.’ Het rennen, springen en landen op beton heeft zijn weerslag op het lichaam. ‘Ik heb mezelf ontelbaar vaak verwond,’ aldus Al Qassab. ‘Ik zit van top tot teen onder de littekens.’ Toch wisten Al Qassab en Matar niet van ophouden. Sterker nog, ze deelden de rush, het plezier en het gevoel van vrijheid van parkour met andere jongens in Gaza. Op hun Instagram postten ze video’s van zichzelf en de jongeren die bij hen kwamen trainen: van mooie landingen onder daverend gejuich en applaus tot pogingen nieuwe trucs te doen, terwijl de rest van het team toekeek een aanmoedigde. De lol en onderlinge verbondenheid spatte ervan af, en hun groep van freerunners groeide.
Safe space
Hoog tijd voor een gym, vonden Al Qassab en Matar. Met steun van internationale financiers en de Franse nonprofitorganisatie Wallrunners, die parkours in conflictgebieden wil stimuleren, konden ze in december 2020 een heuse gym openen. De volledig ingerichte Gaza Parkour Gym met matrassen en zachte landingen biedt 30 jongeren in Gaza niet alleen een veilige plek om te trainen, het geeft ze ook veiligheid. Al Qassab: ‘Parkour kan riskant zijn. Het belangrijkste dat kinderen moeten leren is niet hoe te springen of te landen, maar hoe te denken. Je hebt niets aan je spieren zonder je brein. Wanneer je een nieuwe trick wilt leren, gaat het er in de eerste plaats om dat je ervan overtuigd bent dat je het kunt. Als je niet helemaal zeker van jezelf bent, loop je kans dat je jezelf bezeert.’ Daar komt nog bij dat de jongens die komen trainen door de situatie in Gaza mentaal niet altijd even goed in vorm zijn. Ga maar na: de doorsnee twaalfjarige in Gaza heeft vijf bombardementen doorstaan.
Het gaat bij Gaza Parkour Gym dan ook om meer dan enkel coole tricks voor YouTube: de gym biedt jongeren een programma om via sport en spel om te leren gaan met trauma. Al Qassab: ‘Het is moeilijk om precies te omschrijven wat de situatie in Gaza met jongeren doet. Maar het beïnvloedt ze zeker, zowel fysiek als mentaal. Er zijn kinderen die het geluid van de bommen nog steeds in hun hoofd horen. Ze schrikken ’s nachts wakker en denken dat ze gebombardeerd worden.’ Dat is wat leven in een oorlogsgebied met jongeren doet. Het berooft ze van hun jeugd. Via sport kunnen jongeren weer onbezorgd zijn – al is het maar voor even. Daarnaast helpt het met bouwen aan gevoelens van (zelf)vertrouwen en autonomie, en zorgt het voor plezier met vrienden en leeftijdsgenoten. De skills die jongeren opdoen in parkour kunnen ze ook op andere gebieden in hun leven toepassen. Matar: ‘Hier in Gaza zijn we eraan gewend om obstakels in onze levens te ervaren. We moeten leren om over, langs of om zulke grote obstakels heen te komen. Parkourtraining leert je hoe je over allerlei soorten obstakels springt. Niet alleen fysiek, ook mentaal.’
Wat Gaza Parkour Gym betreft, hopen ze geld bijeen te krijgen voor een grotere gym waar kinderen welkom zijn om kosteloos te trainen. Daar hebben ze internationale steun voor nodig. ‘We doen het voor de jongeren die bij ons komen trainen. Je ziet aan alles hoe blij ze zijn dat ze hier kunnen komen – hun ogen lichten ervan op. Ze hebben dit nodig. En wij ook.’ Daarom vragen ze aandacht voor hun verhaal met video’s vanuit Gaza, waarin ze vanaf kapotgeschoten gebouwen hun salto’s en sprongen maken en rennen in vrijheid.