Waarom jij je geen zorgen hoeft te maken over aspartaam
Je hoeft je cola light echt niet op te geven.
© Getty Images - Jose A. Bernat Bacete

Het Internationaal Agentschap voor Kankeronderzoek (IAK) kondigde recent aan dat producten die aspartaam bevatten, mogelijk kankerverwekkend kunnen zijn. De artikelen over de gevaren van aspartaam schoten direct als paddenstoelen uit de grond en er brak nog net geen wereldwijde paniek uit. Maar wat betekent deze aankondiging nou eigenlijk en bovenal: moet jij je zorgen maken? Dat lees je hieronder.
Wat is aspartaam?
Aspartaam – ook wel E-nummer E951 — is een zoetstof die je onder andere vindt in kauwgom, yoghurt, ontbijtgranen en light-producten. Aspartaam is 200 keer zoeter dan suiker, maar bevat geen calorieën. Net als bij andere zoetstoffen, doen ook rondom aspartaam geruchten de ronde over gevaren van de stof. Je hebt vast wel eens gehoord over aspartaam als kankerverwekker of als oorzaak van andere ziektes. En laat er nu net onderzoek zijn gedaan met als conclusie dat aspartaam 'mogelijk kankerverwekkend' is.
Onderzoek naar aspartaam
Allereerst: aspartaam en kanker hoor je al langere tijd in één adem genoemd. Hoe komt het dat je zoveel geruchten hoort over aspartaam? Dit komt doordat er in 2006 en 2007 2 Italiaanse studies zijn gepubliceerd, waaruit zou blijken dat muizen kanker kregen door aspartaam. Reden genoeg voor de Europese Voedselveiligheidsautoriteit om deze studies even goed onder de loep te nemen.
Hun conclusie: de tumoren werden niet door aspartaam veroorzaakt, maar doordat de muizen chronische ontstekingen hadden aan hun ademhalingsorganen. De muizen waren dus al ziek voordat ze getest werden. Daarnaast bleek de statistiek in het onderzoek ook niet te kloppen, volgens het Voedingscentrum.
Dus hoe gevaarlijk is aspartaam echt?Om te achterhalen hoe gevaarlijk aspartaam is, werd in 2011 zeer uitgebreid onderzoek gedaan naar de gevaren van deze zoetstof. Uit de 600 gecombineerde studies kwam geen gevaar naar bovendrijven.
"Mogelijk kankerverkwekkend"
Maar hoe kan het dan aspartaam "mogelijk kankerverwekkend" wordt genoemd door het IAK? Laten we alvast een deel van je zorgen proberen weg te nemen. "Mogelijk" kankerverwekkend klinkt veel slechter dan wat het eigenlijk betekent en dat zit zo. Het IAK deelt bepaalde stoffen of omstandigheden op basis van uitgebreid onderzoek in vijf categorieën in. Dit zijn de categorieën die het IAK gebruikt en wat zij betekenen voor kankerverwekkendheid in mensen:
- Groep 1: Kankerverwekkend.
Er is genoeg bewijs om te concluderen dat de stof eventueel kanker veroorzaakt. - Groep 2A: Waarschijnlijk kankerverwekkend.
Er is bewijs dat de stof kanker kan veroorzaken, maar vooralsnog is het niet sluitend. - Groep 2B: Mogelijk kankerverwekkend.
Er zijn beperkte aanwijzingen dat de stof kanker kan veroorzaken, maar vooralsnog is het verre van overtuigend. - Groep 3: Niet classificeerbaar als kankerverwekkend.
Er is op het moment geen bewijs dat de stof kanker kan veroorzaken. - Groep 4: Waarschijnlijk niet kankerverwekkend.
Er is genoeg bewijs om te concluderen dat de stof waarschijnlijk geen kanker veroorzaakt.
Aspartaam zit volgens het IAK in categorie 2B, mogelijk kankerverwekkend. Zoals we hierboven uitleggen geeft het IAK daarmee aan dat er hints zijn dat aspartaam mogelijk kankerverwekkend is, maar huidig onderzoek is nog verre van afdoende om dit te concluderen. En dat terwijl er toch al honderden onderzoeken naar zoetstoffen en hun kankerverwekkendheid zijn gedaan.
Moet ik me zorgen maken?
Maar hoe vertaal je zo'n categorie naar een vatbaar gezondheidsrisico? Laten we beginnen met een aantal andere stoffen die zich in categorie 2B bevinden. Wat dacht je van uitlaatgassen, aloë vera extract of cafeïnezuur (dat vind je o.a. in koffie, wijn en munt). En categorie 2A (waarschijnlijk kankerverwekkend) bevat bijvoorbeeld: het eten van roodvlees, het drinken van vloeistoffen boven 65 graden en het werken van nachtdiensten. Maak je je zorgen over deze dingen? Zo niet, dan hoef je je ook geen zorgen te maken over aspartaam.
Hoeveel aspartaam is veilig?
Als jij toch meer van het better safe than sorry-principe bent, hebben we nóg een argument om je zorgen weg te nemen. Het nieuws van het IAK betreft enkel de inname van aspartaam boven het dagelijks aanvaardbare niveau. Voor mensen komt dit neer op 40mg per kilo lichaamsgewicht. Dat betekent dat jij als man van 75 kil per dag zo'n 14 blikjes cola light kunt wegdrinken, voordat je mogelijk risico loopt. Dat ene light-drankje dat jouw droogtrainfase nog een beetje leefbaar houdt hoef je dus echt niet op te geven. Maar als je wel 14 blikken per dag wegtikt, raden we sowieso aan om je dieet rigoureus om te gooien. En niet alleen vanwege het aspartaam.
Aspartaamangst in perspectief
Nog niet overtuigd dat aspartaam niet gevaarlijk is? Denk dan allereerst eens even aan alle biertjes die je elk weekend wegtikt om je aspartaamangst in perspectief te zetten. Zo vergroot het drinken van alcohol de kans op 7 soorten kanker. Ook 's werelds beroemdste personal trainer James Smith vindt er het zijne van. Zoals hij hieronder mooi uitlegt is de angst voor diet coke - vanwege aspartaam - ongegrond en word je enkel bang gemaakt met eng klinkende woorden als 'methanol' en 'aspartic acid'. 'Maar in één glas tomatensap zit zesmaal meer methanol dan in fles cola light. En in één ei zit 34 keer meer aspartic acid dan een fles cola light of cola zero,' aldus James. Kortom: laat je niet gek maken en trek lekker een blik cola zero open - al blijft een watertje natuurlijk de beste dorstlesser.