Onderzoek: vastenmethode gelinkt aan 91% grotere kans op hart- en vaatziekten
Langdurig onderzoek suggereert negatieve gevolgen van populaire vastenmethode.
© Getty Images - Jordan Lye
Vasten, het onthouden van voeding voor een bepaalde periode, begint steeds populairder te worden. Deze populariteit heeft vasten te danken aan een aantal onderzoeken waaruit blijkt dat voor sommige mensen vasten effectiever is om af te vallen dan andere diëten. Daarnaast gaan er geluiden op dat vasten de bloedsuikerspiegel in-check houdt, wat voor een energieker gevoel zou zorgen gedurende de dag. Recent langdurig onderzoek suggereert nu dat de meest populaire vorm van vasten, intermittent fasting, schadelijke gevolgen kan hebben voor je gezondheid op langere termijn. Hoe zit dat? We leggen het uit.
Handige tool
Laten we één ding uit de wereld helpen: afvallen is nooit een direct gevolg van vasten, maar altijd van een calorietekort. Oftewel: je lichaam verbrandt meer calorieën dan dat het binnenkrijgt. Desalniettemin kan het beperken van de tijd waarin je eet een goede tool zijn om je algehele calorie-inname terug te brengen.
16:8 methode
Intermittent fasting ofwel periodiek vasten, is met afstand de populairste variant van vasten. Mensen die periodiek vasten delen een etmaal bewust op in twee delen: het deel waarin ze eten (meestal een periode van 8 uur) en een periode waarin ze niet eten (de overige 16 uur). Meestal komt dat er in de praktijk op neer dat, als we ervanuit gaan dat je 8 uur slaapt, je de eerste 4 uur dat je wakker bent niets eet en 4 uur voor het slapengaan je laatste maaltijd nuttigt. In principe zou het ook zo kunnen zijn dat je de laatste 8 uur voor je gaat slapen niets eet, of juist de eerste 8 uur van de dag niets eet. Een cynicus zou dit beschrijven als: je ontbijt overslaan.
Nieuw onderzoek
Onderzoekers van de Shanghai Jiao Tong University volgde van 2003 tot 2018 ongeveer 20.000 Amerikanen voor gemiddeld 8 jaar per persoon. Ongeveer 50% van de deelnemers identificeerde zich als man, de andere 50% als vrouw. Wat blijkt uit dit onderzoek? De deelnemers die een 16:8 eetpatroon volgden hadden een 91% grotere kans om te sterven aan hart- en vaatziekten dan degenen die gemiddeld 12 tot 16 uur per dag aten. Verder bleek dat periodiek vasten het algehele risico op overlijden niet verlaagt én dat de deelnemers die volgens het 16:8 principe aten gemiddeld minder spiermassa bezaten. Deze cijfers sluiten aan bij talloze onderzoeken die een verband aantonen tussen een lage spiermassa en hoger risico op overlijden aan onder andere hartziekten.
Wat betekent dit?
Voorlopig nog niets, al is er dus een lichte suggestie dat langdurig periodiek vasten een negatieve invloed kan hebben op je gezondheid. De studie betreft een observationele studie en deze zijn enkel in staat om trends te zien, geen oorzaken. Daarnaast leunt het onderzoek op de betrouwbaarheid van zijn deelnemers, aangezien zij zelf hun eetgewoontes bij moesten houden. Hoofdauteur Victor Wenze Zhong legt aan Wetenschap in Beeld uit dat het nog veel te vroeg is om een specifieke aanbeveling te doen, maar dat zo'n groot onderzoek wel wijst op mogelijke risico's voor degenen die de 16:8-methode jarenlang volgen. ‘Je moet heel voorzichtig zijn als je van plan bent om langere tijd periodiek te vasten – met name 8-uurs vasten. Op basis van de bevindingen in deze studie lijkt het belangrijker te zijn wat je eet dan wanneer je eet', Besluit Zhong. Ons advies? Zoals altijd raden we bij een extreme dieetinterventie aan om een gecertificeerd diëtist, of je huisarts om advies te vragen, voordat je jezelf in het diepe stort.