De penopauze of de andropauze: wat is deze mannenovergang?
Ergens tussen jeugdige bravoure en de golden years ligt een onontgonnen terrein: de penopauze.
© Getty Images

Ergens tussen jeugdige bravoure en de golden years ligt een onontgonnen terrein: de penopauze. Een fenomeen dat feitelijk helemaal niet zo mag heten, want met de vrouwelijke tegenhanger heeft de mannenovergang weinig te maken. Wat is het dan wel? En hoe voorkom je dat je er last van krijgt?
Sterke, stoere rots
De vrouwenovergang kennen we allemaal wel, maar over de mannelijke variant wordt nauwelijks gesproken. Dat komt doordat mannen zich ervoor schamen, concludeert hormoondeskundige Ralph Moorman. In de statistieken van Google ziet hij duidelijk terug dat mannen zich suf googelen op termen als ‘overgang’ en ‘penopauze’, maar in de praktijk blijken ze niet te praten over de problemen die daarmee samenhangen. Een van de redenen daarvoor is dat veel mannen hun ware gevoelens onder de pet houden. Ze worden nu eenmaal liever gezien als een sterke, stoere rots dan als een emotioneel, kwetsbaar wrak. Los daarvan helpt niet mee dat de ‘penopauze’ of ‘andropauze’, zoals de mannenovergang ook wel wordt genoemd, door de medische wereld niet als een specifieke aandoening wordt erkend. Ofwel: zoiets als dé mannenovergang bestaat niet.
Testosterondeficiëntie
‘De termen ‘andropauze’ en ‘penopauze’ zijn verwarrende en verkeerde benamingen,’ legt uroloog-androloog Herman Leliefeld, testosteronexpert en consulent bij Andros Clinics Nederland uit. ‘Dat komt omdat ze impliceren dat er iets vergelijkbaars aan de hand is als tijdens de menopauze, maar dat is niet het geval. Ten eerste daalt de productie van oestrogenen bij vrouwen in de overgang binnen een paar jaar naar een heel laag niveau. De testosteronafname bij mannen verloopt daarentegen juist heel geleidelijk en kan met gemak tientallen jaren in beslag nemen. Ten tweede stopt de oestrogeenproductie na de menopauze bij iedere vrouw, terwijl de helft van de mannen op hun tachtigste nog steeds een normaal testosterongehalte in het bloed heeft.’
Maar het grootste verschil, zo benadrukt Leliefeld, is dat vrouwen na de menopauze onvermijdelijk onvruchtbaar zijn. ‘De meeste mannen kunnen tot op hoge leeftijd nog steeds kinderen blijven verwekken, omdat hun zaadproductie niet stopt. Het is daarom beter om het in plaats van over ‘penopauze’ of ‘andropauze’ te hebben over ‘testosterondeficiëntie’ of ‘testosterongebrek’ op latere leeftijd. Dat klinkt als iets vreselijks, maar het is een normaal onderdeel van veroudering. Waarom krijg je heupslijtage als je ouder wordt? Hoezo voelt je lijf ineens overal stijf en stram? Met de jaren neemt alles af. Dat geldt ook voor het testosterongehalte van ongeveer de helft van alle mannen.’
Weten wat er nog meer gebeurt tijdens de ‘penopauze’ of ‘andropauze'? En belangrijker: hoe voorkom je dat je er last van krijgt? Dit en meer lees je in ons nieuwste nummer. Bestel 'm nu als LOS EXEMPLAAR of als ABONNEMENT MET WELKOMSTCADEAU. Naar de winkel sprinten kan natuurlijk ook.