Juriaan van der Graaf fietst 30.000km om geld op te halen voor Movember

Rotterdammer Juriaan van der Graaf had en heftige jeugd. Pas op latere leeftijd kwamen de littekens die dit achter liet naar boven en belandde hij in een depressie. Praten met mensen om hem heen lukte niet echt, maar hij vond soelaas in fietsen. Ver fietsen. Inmiddels gaat het al beter met hem, maar hij blijft regelmatig op z'n trappers staan. Zijn huidige uitdaging? 30.000 kilometer fietsen en geld ophalen voor Movember.

Op het moment van spreken zit Juriaan in Nepal. Via een krakkemikkige internetverbinding vragen we hem waarom hij aan deze barre tocht is begonnen en wat het fietsen voor hem betekent. Daarnaast heeft hij een boodschap die hij aan mannen meegeeft.

Juriaan, wat een bijzondere tocht maak jij. Wat motiveerde je om dit te doen?

'Ik studeerde af in 2019 en heb gewoon een standaard leven als wiskundedocent aan de hogeschool. Daarnaast fiets ik graag. Lange afstanden fietsen deed wat goeds met me en ik ontdekte zo de link tussen fysieke en mentale gezondheid. Toen ik Russel Cook en zijn bizarre tocht ontdekte (Cook was de eerste man die de gehele lengte van Afrika liep, red.), dacht ik: ik wil dit ook. Ik denk dat de meeste mensen vooral denken aan hoe groot zijn fysieke uitdaging was, maar ik dacht vooral aan het mentale aspect. Ik wilde ook zo heftig fysiek bezig zijn omdat het me mentaal veel op kan leveren.'

Hoe bedoel je dat?

'Ik denk dat bij depressies of angststoornissen, het fysieke het makkelijkst is om iets mee te doen. Dat is heel praktisch. Begrijp me niet verkeerd: natuurlijk is het een hele drempel om je ertoe te zetten iets fysieks te doen als uit bed komen al een uitdaging is. Maar je kunt het zonder anderen of resources doen. Ik geloof dat je fysieke gezondheid verbeteren de eerste stap is om uit een gat te klimmen. Veel mannen hebben het in zich om die strijd fysiek op te zoeken. Een soort competitie om anderen en jezelf te overtreffen. Dat kan je inzetten door het in een format als dit fietsen te gieten. Die dwang naar het fysieke kan je helpen je mentaal gezond te maken.'

Was je dat niet vóór het fietsen?

'Vroeger was geen leuke tijd voor mij. Een problematische jeugd; het ging moeilijk thuis met mijn ouders. Maar op de een of andere manier heb ik dat toen niet bewust beleefd. En toen ik volwassen werd leefde ik altijd met het idee van: thuis was het kut, maar dat is in het verleden. Wat boeit het nog? Ik zorg inmiddels voor mezelf. Ik kwam er pas toen ik een jaar of 28 was achter dat het wel degelijk invloed op me heeft gehad. Ik had alle moeilijkheden opgespaard en genegeerd totdat de bom barste en alles eruit kwam. Nu gaat het al wat beter. Met deze fietstocht wil ik nogmaals de mentale uitdaging aangaan. Daarnaast wil ik geld ophalen voor Movember én het taboe op mentale gezondheid bij mannen doorbreken. Ik merk in mijn omgeving tot op de dag van vandaag dat dit bij veel mannen erg lastig is.'

*tekst gaat verder onder foto*

Wat merk je van dat taboe en wat zou je het liefst veranderen?

'Ik heb mijn problemen vroeger genegeerd en heb daar inmiddels met een psycholoog goed over kunnen praten. Maar soms heb je ook de behoefte om dit met vrienden te bespreken — dat ging moeilijk. Wij mannen hebben de neiging om ongemak weg te lachen met bier-en-tieten-humor. Dat is op z'n tijd leuk, maar soms ook kwalijk. Super veel mannen wereldwijd die wel ergens mee zitten, maar het gevoel hebben dat ze er niet over kunnen praten omdat ze niet serieus worden genomen.

Vandaag de dag zeggen we allemaal dat mannen zich uit moeten spreken, maar we leren andere mannen niet hoe ze zo'n boodschap moeten ontvangen. Als we dat niet doen is straks iedereen "open", maar krijgen ze allemaal klote reacties en lost het alsnog niets op. Ik geloof niet dat het weglachen kwade bedoelingen heeft. Het is gewoon onkunde en ongemak.'

Hoe zouden we die onkunde kunnen oplossen?

'Dat moet gebeuren door mannen te blijven informeren en proberen het taboe te verkleinen. Jezelf open en zacht opstellen is niet 'zwak'. En blijf daarnaast mensen informeren over depressies en mentale problemen zodat ze dit beter begrijpen. Voorbeeld: de meeste mensen die iemand om zich heen hebben met een depressie, zijn geneigd om een bericht te sturen met: 'hey hoe voel je je vandaag?' Die intentie is goed, maar ik weet van mezelf dat ik me daardoor extra rot en bezwaard voelde. Iedereen wil een leuke vriend zijn. Ik wilde zo graag, maar kon dan gewoon niets betekenen voor m'n vrienden. Ik was zelf degene die hulp nodig had.'

Wat is het zwaarste aan je tocht?

'Het eerste waar iedereen aan denkt is het fysieke aspect. Dat ís ook super zwaar, maar slechts 10%. De overige 90% is mentaal. Het is uitdagend zo lang alleen te zijn. Zo lang je nog in Europa bent is het min of meer van restaurant naar restaurant fietsen. Zodra je verder naar het Oosten gaat wordt het steeds rustiger. In Tadzjikistan kom je gerust 48 uur niemand tegen. Dat is eenzaam. En het voelt ook gevaarlijk: je bent volledig op jezelf toegewezen als er iets fout gaat. Daarnaast weegt de grootsheid van het plan zwaar. Het stemmetje in je hoofd dat zegt: 'je hebt wel genoeg gedaan. Je kunt stoppen. Hoe lang gaat dit nog duren?'

Hoe lang gaat dit nog duren?

'Ik denk ongeveer 1,5 jaar. Na 30.000 kilometer kom ik dan op Station Blaak in Rotterdam weer aan. Ik hoop in de tussentijd minstens 25k opgehaald te hebben voor Movember.'

Wil jij Juriaans project steunen? Doneren kan via zijn persoonlijke Movember-pagina. Volg hem daarnaast op Instagram om zijn tocht live te volgen.

Meer van Men's Health? Volg ons op Facebook, Instagram en TikTok.