Testosteron is cruciaal voor onder meer spieropbouw en je libido. Receptoren van dit hormoon zitten door je hele lichaam verspreid - van het brein tot je botten en bloedvaten. Dus als je testosteron tekortkomt, kunnen de gevolgen verder gaan dan je slaapkamer of sportschool, zegt endocrinoloog Dr. Bradley Anawalt van de University of Washington. Deze zes symptomen zijn trouwens geen concreet bewijs dat je testosteron op een laag pitje staat. 'Je zult toch echt een bloedtest moeten afnemen om precies te weten waar je staat,' zegt Dr. Anawalt.

1. Je hebt geen zin in sex

Een laag libido is het meest bekende en meest voorkomende symptoom van te weinig testosteron, zegt euroloog Philip Werthman van het Center for Male Reproductive Medicine in Los Angeles. Sterker nog: bijna alle patiënten die zijn praktijk binnenstappen, klagen over een gebrek aan seksuele lusten. Naast minder sex, masturberen mannen met weinig testosteron ook minder en hebben ze weinig spannende (dag)dromen.

Delen van de hersenen die betrokken zijn bij lust, zoals de amygdala, zitten vol met testosteronreceptoren. Het hormoon past hierin als een sleutel in een deur, waardoor deze delen van de hersenen geactiveerd worden en je opwinding toeneemt. Zonder testosteron mis je echter een cruciale stap van het proces der opwinding. Dit kan leiden tot erectieproblemen omdat je niet genoeg van het hormoon in je hebt om hard te blijven.

2. Je spiermassa neemt af

Testosteron brengt je lichaam in een spieropbouwende toestand door het produceren en oproepen van eiwitten die nodig zijn om spiermassa te kweken. Wanneer je echter weinig testosteron hebt, gaat je lichaam van anabolisme (spieropbouw) naar katabolisme (spierafbraak). Dit merk je allereerst doordat het lastiger wordt om zware gewichten te tillen in de sportschool, of om spiermassa op te bouwen.

Volgens Dr. Anawalt kun je na enkele weken van lagere testosteronwaarden al spierverlies verwachten. Volgens een Japans onderzoek kan minder testosteron je spierafbraak zelfs met ruim 300 procent verhogen, in vergelijking met mensen met normale waardes.

3. Je penis wordt kleiner

Zonder een gedegen toevoer van testosteron kan het weefsel rondom je penis, ballen en anus afnemen, zegt Dr. Ramin van het Center for Male Reproductive Medicine. Het gevolg is dat je penis lengte en omvang verliest, net als je ballen. Volgens Dr. Ramin is het niet ongewoon als je ballen half zo klein worden. Hoewel testosterontherapie het formaat van je ballen niet meer kan herstellen, heeft de behandeling wél effect op het formaat van de penis zelf. Dat is dan weer goed nieuws.

4. Je buikomvang neemt toe

Nog een nadeel van te weinig testosteron: je verliest omvang op plekken waar je het niet kan waarderen (zoals je penis) en komt juist aan op andere plekken (zoals je buik).

Een Australisch onderzoek toont aan dat mannen met prostaatkanker ruim 14 procent meer vetmassa en 22 procent meer visceraal vet vergaarden in het jaar na hun behandeling. Dit heeft te maken met het feit dat deze behandeling de gunstige effecten van testosteron volledig uitschakelde. Mannen met minder testosteron ervaren volgens de onderzoekers doorgaans meer activiteit van een enzym genaamd lipoproteïnelipase. Dit enzym helpt om de bouwstenen in vetcellen, genaamd lipiden, te veranderen, waardoor de mannen sneller aankomen.

5. Je geheugen laat je in de steek

Volgens Dr. Werthman komt het vaak voor dat mannen met lage testosteronwaarden last hebben van hun geheugen. Een onderzoek uit 2015 toont aan dat zij lager scoorden op geheugentests naarmate de jaren verstreken.

Volgens de onderzoekers heeft dit te maken met de amygdala, een belangrijk deel van de hersenen waarin ons geheugen en concentratie geregeld wordt. Lage testosteronwaarden knoeien met de receptoren, waardoor je hersenen meer steken laten vallen.

6. Last van een dipje

Sommige bijwerkingen van weinig testosteron – zoals libidoproblemen en gewichtstoename – hebben invloed op je humeur. Volgens onderzoek in Endocrine Journal kampt een kwart van de mannen met lage testosteronwaarden met depressieklachten. Receptoren in de hersenen die gekoppeld zijn aan onze gemoedstoestand blijven door een laag testosterongehalte leeg, zegt Dr. Ramin.

Mogelijk kom jij daarom wel in aanmerking voor testosteronbehandelingen, waarmee je deze en andere problemen kunt verhelpen. Middels een bloedtest kun je eenvoudig achterhalen hoe het met je waardes gesteld is.